Met een compost van bladeren, gemaaid gras en kreupelhout krijgt u niet alleen een gezonde meststof voor uw tuin, maar ontlast u ook de stortplaats van organisch materiaal. Helaas blijven hardnekkige vooroordelen over compostering bestaan, evenals slechte gewoonten bij het omgaan met de composthoop. We laten u zien waar u rekening mee moet houden bij het composteren.
Composteren wordt niet alleen gebruikt om de inzameling van tuin- en keukenafval te omschrijven, maar ook om het op de juiste manier te mengen en op een goede manier af te breken. Hierdoor zetten bacteriën, wormen en schimmels organische stoffen zoals keuken- of tuinafval om in aarde. Normaal werkt dit in de natuur automatisch als een ononderbroken cyclus: een blad valt van de boom, rot op de grond en wordt omgezet in voedingsstoffen. Deze stellen de boom op hun beurt in staat om nieuwe bladeren te vormen. Deze cyclus wordt in de moestuin verstoord doordat we onze tuin intensiever aanplanten dan de natuur hem zou laten groeien en omdat we specifiek planten verwijderen door te oogsten. Door te composteren worden voedingsstoffen in uw tuin hersteld.
Wat mag er in de compost?
Iedereen die alles biologisch composteert, doet vaak meer kwaad dan goed. Zeker bij kleine composthopen, die bij het rotten niet per se hoge temperaturen bereiken, moet je je beperken tot gezond uitgangsmateriaal. Anders kun je niet vertrouwen op het dodende effect van de hete rot - dit is de fase waarin de compost binnenin opwarmt tot 70 graden Celsius. Zaadhoudend onkruid of de wortels van laaggras of wikke horen thuis in de gemeenschappelijke composteerinstallatie. Hetzelfde geldt voor plantendelen die zijn besmet met plagen of plantenziekten. Schimmel daarentegen zit tijdens het ontbindingsproces in elke composthoop.
Gazon of heggen, bladeren, bloembladen en twijgen zijn zeer geschikt voor compost.
Gazon- of heggenstekken (de laatste fijngehakt), bladeren, bloembladen en twijgen zijn ideaal als compost. Zo bevat een kubieke meter loofgrond meer humus dan twaalf balen turf. Een ander belangrijk onderdeel van de compost is keukenafval, vooral de restanten van lokaal fruit of groenten. Exoten brengen soms veel pesticiden en conserveermiddelen met zich mee. Als er echter onbehandeld tropisch fruitafval wordt geproduceerd, kan dit ook worden gecomposteerd. Recente studies tonen aan dat zelfs citrusvruchten goed rotten - ze werden lange tijd als niet-composteerbaar beschouwd.
Eierschalen worden losser en brengen kalk binnen, en koffiedik is ook een populaire voedingsstof voor compostwormen. Natuurlijk zijn ook theebladeren en theezakjes geschikt, evenals onbedrukte cellulosedoeken of composteerbare sponsdoeken. Mocht de compost te nat worden, dan kun je er altijd papierafval mee composteren. Houtas is ook geschikt in kleine hoeveelheden. Eigenlijk is het echter te waardevol om te composteren omdat het buitengewoon goed werkt tegen slakken. Goed opgeslagen mest is ook een aanwinst voor elke compost.
Het materiaal als geheel mag echter niet te groot en sterk zijn - houtblokken, leer of botten zijn organisch materiaal, maar het duurt lang voordat ze rotten. Voorzichtigheid is ook geboden bij gekookt voedsel. Omdat ze veel vocht met zich meebrengen, veel comprimeren en ook ratten en andere ongenode gasten aantrekken.
Idealiter twee compostbakken
Het is volkomen logisch om twee composthopen te plannen - een in uitvoering en een die is verrot of klaar is met compost. In kleine tuinen is het in ieder geval beter om twee kleine containers te plaatsen dan één grote.
Composthopen kunnen in grootte variëren, afhankelijk van de vereisten. Het grootste model is de zogenaamde huurprijs. Dit verwijst naar een composthoop van elke lengte tot twee meter breed, die meestal in een trapeziumvorm is opgestapeld. Precies het tegenovergestelde hiervan zijn volledig gesloten compostbakken. Deze kun je in de bouwmarkt krijgen van plastic, hout of gerecycled plastic. Zorg ervoor dat ze geen giftige stoffen bevatten.
Met deze moderne bakken kunt u zelfs op het balkon uw eigen compost maken. Een veelgebruikt model voor de moestuin is de houten compostbak. Je kunt het relatief eenvoudig zelf maken of als bouwpakket in de winkel kopen. Het is belangrijk dat alleen niet-giftige stoffen zijn gebruikt om het hout te beschermen en dat de constructie voldoende luchttoevoer toelaat.
Als u serieus bent over composteren, kunt u de composteerruimte omsluiten met steen of beton. Een draadframe als ondersteuning voor de compost is minder complex. Hiervoor wordt een stevig draadgaas in tonvorm opgesteld en gefixeerd. Deze frames zijn gemakkelijk te beklimmen en kunnen ook worden omwikkeld of met karton worden opgemaakt om ze te beschermen tegen uitdroging. Het loont de moeite om voor aankoop de verantwoordelijke gemeente of het stadsbestuur te bellen, want steeds meer gemeenten subsidiëren particuliere compostering.
Er zijn compostbakken in verschillende maten en vormen, afhankelijk van uw wensen.
De juiste plek om te composteren
De composteerplaats mag niet in de brandende zon of in volledige schaduw zijn. Omdat het enerzijds niet mag uitdrogen en anderzijds ook constant weken niet gunstig is. Een goed aangelegde en verzorgde composthoop mag geen problemen opleveren. Maar voordat u uw compost naar de eigendomsregel verplaatst, moet u een praatje maken met uw buurman. Misschien durf je ook te experimenteren met een gedeelde composteringsruimte. Normaal gesproken wordt echter preventief voldoende afstand tot de buurman aanbevolen.
Composteren: hier is hoe
Helaas is het niet voldoende om het tuin- en keukenafval simpelweg op elkaar te stapelen, afhankelijk van de hoeveelheid afval. Zodat het afval kan rotten, moet het in een redelijke mengverhouding worden gemengd. Op deze manier wordt de compost voldoende belucht en niet te nat en niet te droog.
Begin met het "aanbrengen" van de compost door de grond los te maken op een diepte van ongeveer een schepbreedte. Eerst komt een handbreedte van grof gehakte takken van ongeveer vijf tot tien centimeter lang op de aarde. Op deze manier wordt ook van onderaf lucht in de composthoop gevoerd. De zich opstapelende stoffen worden er dan bovenop gestapeld en af en toe goed gemengd. Als u merkt dat de compost te droog wordt, kunt u deze licht bevochtigen met regenwater en eventueel afdekken of beschermen tegen de wind. Te natte compost heeft meer gehakseld materiaal of stro nodig. Regenbescherming kan ook nodig zijn. Grasresten moeten idealiter verdorren als ze worden uitgespreid en altijd worden gemengd met ander materiaal, zodat ze geen verdichte laag vormen.
Wanneer de compost wordt aangebracht, begint het zogenaamde hete rotten in de kern. Tijdens deze fase heerst tot 70 graden Celsius in het binnenste punt. Om ervoor te zorgen dat ook de buitenste lagen goed rotten, moet de hele hoop twee keer worden verplaatst met een interval van ongeveer drie maanden. Na ongeveer negen maanden moet het rotten voltooid zijn en moet de compost rijp zijn. Om er zeker van te zijn dat het kan worden gebruikt, helpt een eenvoudige test. Vul hiervoor een dun laagje compost in een platte voedselbewaarbak met transparant deksel (eventueel kan er ook huishoudfolie worden gebruikt). Op de geperste en licht bewaterde laag worden snelkiemende zaden (tuinkers, radijs, luzerne) gezaaid. Na een paar dagen zouden de meeste zaden sterke zaadlobben moeten vertonen. Dan kun je de compost gebruiken.
Wanneer de composthoop stinkt
Veel mensen zijn van mening dat stank bij compostering hoort - dat is niet waar. In de compost hoort het materiaal te rotten met behulp van zuurstof. Tijdens dit proces komt voornamelijk reukloze kooldioxide vrij. Als er zuurstofgebrek is doordat de ventilatiesleuven te smal zijn of het materiaal te nat of verdicht is, begint het te rotten of gisten. U kunt zuurstof aan uw compost toevoegen door herhaaldelijk luchtgaten in de stapel te prikken met een stok of door deze grondig te mengen met droog constructiemateriaal zoals stro of kaf. Het bedekken van het rottende materiaal met afgewerkte compost, aarde of schorsmulch dempt ook de geur. Als de composthoop in de regen staat, moet deze met een zeil tegen vocht worden beschermd.
Hoe bugs in compost te voorkomen
Naast de gevreesde geurhinder is ongedierte de tweede plaag die mensen doet terugschrikken voor de composthoop. Ook hier geldt: wie een beetje voorzichtig is, zou eigenlijk weinig problemen moeten hebben. Ratten, muizen en vliegen worden aangetrokken door voedselresten. Wil je hem toch composteren, dan kun je hem het beste voorzichtig afdekken met aarde of ander materiaal. Muizen nestelen ook graag in compost. Daarentegen helpen vaak herpositioneren, kleine ventilatieopeningen of het uitslaan van de container met een strak gaas.
Een composthoop trekt ook slakken aan. Enerzijds goed, omdat ze het afval versnipperen en zo het rotten versnellen. Maar als de slakken klaar zijn met composteren, gaan ze naar de bedden - en daar eindigt de vriendschap. De compost fungeert echter ook als een slakkenval: ze ontmoeten elkaar daar in de schemering en zijn dan gemakkelijk te vangen. Als je de slakkeneieren wilt vernietigen, moet je eerst de klauwen vinden, die meestal in spleten of onder stenen en planken zitten en ook in de compost. Eenmaal gevonden, kunnen ze worden blootgelegd en worden blootgesteld aan vogels en de zon. Het is effectiever om de compost in de herfst weer om te draaien en er vers gemaaid gras door te mengen. Het verse materiaal warmt de compost weer op en doodt de eieren.
